Mostar Gezi Rehberi

Oteller

Booking.com

Mostar Hakkında

Mostar 1468 – 1878 yılları arasında, 410 yıl Osmanlı egemenliği altında kalan bir Osmanlı şehridir. Bosna-Hersek’te, Hersek bölgesinin başkenti olarak kabul edilir ve etnik gruplar açısından dünyanın sayılı şehirlerinden biridir. Yani yaklaşık 130 Bin nüfusu olan şehrin %34’ünü Boşnak, %34’ünü Hırvat, %19’unu Sırplar ve kalanını ise diğer etnik gruplar oluşturmaktadır. Bugün her ne kadar tüm bu gruplar bir arada, en az sorunlu bir şekilde yaşasalarda 20 sene geriye gittiğimizde durumun çok vahim olduğunu görüyoruz.

Savaş İçinde Savaş: Boşnak – Hırvat Savaşı

1992 yılında Bosna-Hersek’te bir referandum yapılır. Amaç Yugoslavya’dan ayrılarak bağımsız bir ülke olmaktır. Referandum sonucunda halkın %99’u bağımsız olmayı tercih eder. Ancak Sırplar bunu boykot eder ve referandumda oy kullanmazlar. Çıkan bu sonucun ardından ertesi gün Bosna-Hersek bağımsızlığını ilan eder. Yugoslavya (Sırbistan) ise Bosna-Hersek’e savaş açar…

Savaşı hiçbir zaman unutmamak için..

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 50.0mm
• ISO 100
• 1/0.008

Başlayan bu savaş esnasında Hırvatlar da etnik temizlik amacıyla Boşnaklara (müslümanlara) saldırırlar. Mostar dahil Hersek bölgesine önemli ölçüde zarar verilir. Savaş esnasında en acı olaylardan biri de hiç şüphesiz Mostar Köprüsü’nün yıkılması olur.

Mostar Köprüsü (Stari Most)

Mostar Köprüsü ve Neretva Nehri

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/20
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/5

1557 yılında Kanuni Sultan Süleyman buradaki ahşap asma köprünün yenilenmesini istiyor ve bu iş için Mimar Sinan’ın öğrencisi Mimar Hayruddin seçiliyor. Hayruddin çalışmalarına başlıyor ve 9 yıl sonra, 1566’da (ya da kimi kaynaklarda 1567) yılında köprünün yapımı tamamlanıyor. Evliya Çelebi ise seyahatnamesinde hiç bu kadar yüksek bir köprü görmediğinden bahsediyor ve köprü yüzyıllar boyunca kullanılıyor. Taa ki Osmanlı şehirden çekilene kadar…

Mostar Köprüsü

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/0.066666666666667

Osmanlı’dan sonraki dönemde (1. ve 2. dünya savaşı, Yugoslavya vb.) köprü birkaç kez yıkılmak isteniyor ancak her defasında en az hasarla kurtuluyor. 1993 yılında ise Boşnak-Hırvat çatışması sırasında Hırvat bir tanktan ateşlenen top sonucu tamamen yıkılıyor (nehir üzerindeki diğer 17 köprü ile birlikte).

Çatışmalar bittikten sonra buraya geçici olarak asma bir köprü yapılıyor. İnsanlar bir süre bu köprüyü kullanarak nehrin karşısına geçiyorlar. 2004 yılında ise Türkiye dahil birkaç ülkenin bağışlarıyla (İtalya, Hollanda, Hırvatistan, Avrupa ve Dünya Bankası) köprü ve iki tarafında bulunan kuleler aslına uygun olarak tekrar inşaa ediliyor. Ancak bu çalışma çok kapsamlı bir şekilde yürütülüyor. Yani özel dalgıçlar aracılığıyla köprüden nehre düşen parçalar aranıp bulunuyor ve bazıları tekrar kullanılıyor. 2005 yılında ise UNESCO tarafından kültür mirası listesine alınıyor.

Köprünün kısaca hikayesi bu şekilde. Devam eden yıllarda ise bu üzücü hikaye turizme dönüşüyor ve Mostar bugün Bosna-Hersek’e gelen çok sayıda turistin mutlaka uğradığı bir şehir haline geliyor..

Mostar Köprüsü ve Old Town

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/0.001

Köprünün zemini çok kaygan olduğu için herkes demirliklere tutunarak yürüyor..

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 30.0mm
• ISO 100
• 1/0.066666666666667

1993'ü unutma..

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 35.0mm
• ISO 100
• 1/0.02

Gezilecek Yerler / Yapılacak Şeyler

Mostar Old Town

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/0.005

Mostar’da gezilecek bir yer bulunmuyor. Köprünün sağından, solundan, önünden, arkasından, üstünden yani birkaç açıdan fotoğrafını çektikten sonra küçük old town bölgesinde gezip hediyelik eşyalara bakmak ve en sonunda gözünüze kestirdiğiniz bir restoranda yemek yemek yetecektir (Cevapi tercih sebebidir). Ancak bana mı denk geldi hep bilmiyorum ancak old towndaki restoranlarda çalışan garsonlar son derece suratsız (2 gün kalıp birkaç farklı yerde yemek yediğimi hatırlatayım). Neyse, Mostar’da yapacağınız tüm aktivite en fazla 3 saatinizi alacaktır..

Old town bölgesinde bir restoran

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/0.0125

Karagöz Bey Camisi (1557)

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 18.0mm
• ISO 100
• 1/0.002

Eğer Mostar’da daha fazla kalacak zamanınız varsa old town bölgesinden 300-400 metre uzaklaşarak birkaç Osmanlı’dan kalma ancak daha sonradan restore edilen camileri gezebilirsiniz. Ancak hepsine giriş ücretli. Bir de camilerin hepsinde mezarlık bulunuyor ve bunların ortak özelliği ve işin üzücü tarafı herkesin ölüm tarihinin 1993 olması.

Köprüden atlayan bir genç

• Sony Alpha DSLR-A390
• ƒ/8
• 24.0mm
• ISO 100
• 1/0.005

Mostar’da şanslı iseniz köprüden atlayan birilerini görebilirsiniz. Eskiden evlenecek erkekler cesaretlerini göstermek için köprüden atlarlarmış. Şu an ise Bosnalı gençler bunu para karşılığında yapıyorlar. Yani turistlerden 5’er euro toplayıp atlıyorlar. Çok enteresan bir iş 🙂 Ayrıca kendinize güveniyorsanız siz de atlayabilirsiniz.. Ne olur ne olmaz işinizi garantiye almak için yine köprüden atlayan yerel insanlara köprünün aşağısında beklemelerini söyleyebilirsiniz (düşük bir para karşılığında). Körünün 24 metre yüksekliği, 30 metre uzunluğu ve 4 metre genişliği olduğunu hatırlatayım.

Eğer Mostar’da bir tam gününüz varsa old town, civardaki camiler ve yine etraftaki savaştan kalma evleri görebilirsiniz. Bosna Hersek’te hemen hemen her şehirde olduğu gibi buradaki evlerin de dış cepheleri onarılmamış, kurşun ve top izleri halen binaların dış cephelerinde duruyor. Bir tam gününüzden kalan zamanda ise köprünün alt tarafında Neretva nehrine girip yüzebilirsiniz. Ancak suyun çok soğuk olduğunu belirteyim..

Eğer Mostar’da iki gününüz varsa ilk günü Mostar’da, ikinci günü ise katılacağınız HERSEK turunda değerlendirebilirsiniz. Hersek Bölgesi turları genelde 25 Euro oluyor (yemek dahil) ve şu yerler geziliyor:

• Blagaj: Burada 1446 yılında yapılan bir adet tekke bulunuyor. Osmanlı döneminde Dervişler tarafından “zikir” için yapılmış. Evliya Çelebi de seyahatnamesinde bu tekkeden bahsetmiş. Bu bölgeye Mostar’dan toplu taşıma bulunuyor.
• Pocitelj: Osmanlı döneminde 15. yüzyılda yapılan bir kale ve hoş bir old town bölgesi bulunan küçük bir şehir.
• Medugorje: Burası enteresan bir hikayeye sahip. Şehirdeki Crnica tepesinde 1981 yılında iki küçük çocuk Hz. Meryem’i görürler. Ardından şehre dönerek bunu arkadaşlarına anlatırlar. 4 çocuk daha tepeye çıkar ve Meryem’i onlar da görürler. Çocukların anlattıklarının birebir tutmasının ardından şehir kutsal kabul edilerek ilgi odağı haline gelir. Bugün Vatikan tarafından reddedilse de burası pek çok katolik tarafından hac yeri olarak kabul ediliyor. Size kalmış..
• Kravice: Burda çok güzel bir park ve şelale bulunuyor. Şelalede yüzmek mümkün.

* Bana pahalı geldiği için tura katılmadım.

Hediyelik Eşyalar

Hediyelik Eşyalar

TC. Mostar Konsolosluğu

Mostar kısaca bu şekilde. Daha doğrusu kısaca değil, gerçektende bu kadar 🙂 Pek çok kişinin günübirlik olarak uğrayarak ardından Saraybosna / Hırvatistan / Karadağ’a geçtiğini belirteyim. Zamanınız olursa da Hersek bölgesi turlarını düşünebilirsiniz. Şimdiden iyi gezmeler.