Sofya Gezi Rehberi

Oteller

Booking.com

Bulgaristan hakkında genel bilgiyi “Otobüs ile İstanbul’dan Bulgaristan’a Yolculuk” yazımda bulabilirsiniz.

Sofya Zaman Tüneli

• MÖ 8-7.yySofya’da yaşamın bu yüzyıllarda başladığı tahmin edilmektedir. Bu özelliğiyle Avrupa’da yaşamın başladığı en eski 2. şehir denilmektedir.
• MÖ 2. yüzyılRoma İmparatorlu Trajan tarafından tekrar yapılandırılmış ve adına Serdica denilmiş.
• MS 268Gotlar tarafından fethedilmiş.
• 447Hun İmparatorluğu tarafından tüm şehir yakılmış.
• 809Bulgaristan Krallığı’nın bir parçası haline gelmiş ve şehrin adı Sredetz olarak değişmiş.
• 1194Bizans İmparatorluğu tarafından fethedilmiş ve şehrin adı Triaditsa olarak değiştirilmiş.
• 1329Yaklaşık iki yüzyıl Bizans İmparatorluğu altında yaşadıktan sonra şehrin adı Sofya olarak değiştirilmiş.
• 1382Osmanlı Devleti tarafından fethedilmiş ve uzun yıllar Osmanlı egemenliğinde kalmış.
• 1878Osmanlı-Rus Savaşı’nın ardından (93 Harbi) Ruslar tarafından alınmış.
• 1879Bulgaristan’ın başkenti olmuş.
• 1943İkinci Dünya Savaşı sırasında Almanya tarafından işgal edilmiş, devamında ise Müttefik Kuvvetler tarafından bombalanmış.

Sofya’nın tarihinde olan en önemli olaylar listesi bu şekilde. Ancak özellikle Bizans İmparatorluğu’na bağlı olduğu dönemde şehre çok sayıda kilise ve katedral yapıldığını belirteyim. Bunları Sofya’da gezilecek yerler bölümünde tek tek ele alıyor olacağım.

Sofya Hakkında

Sofya, Bulgaristan’ın başkenti ve en büyük şehridir. Nüfusu ise yaklaşık 1 milyon 200 bin civarındadır. Sofya’da yaşayan insanların:

• %88’i Bulgar,
• %1.5’i Roman,
• %0.5’i ise (yaklaşık 10 bin) Türk’tür.

İnanç dağılımı ise:

• %70 Hristiyan,
• %0.8 Protestan
• %0.5’i ise Müsüman’dır.

Ancak yaklaşık %29’luk bir kesim ise inancını söylememiştir. Yaptığım seyahat sırasında ise şehirde yaşayan insanların çoğunun orta seviye ve üzeri İngilizce konuşabiliyor olduğunu gözlemledim. Bu pek çok Avrupa ülkesinin oldukça üzerinde bir durumdur. Aynı şekilde yerli halkın büyük bölümünün de melez olduğunu söyleyebilirim. Yani örneğin kızların bazıları Sırp kızları gibi uzun boyuluyken, bazıları ise küçük boylu ve esmerdir. Tabi bunlar benim gözlemlerim 🙂

Şehirde özellikle yeme-içme fiyatları Türkiye’ye göre oldukça ucuzdur. Bu nedenle gönül rahatlığıyla bir şeyler yiyip içebileceğinizi söyleyebilirim.

Ne Yenir?

Bulgaristan Mutfağı ile Türk mutfağı arasında oldukça benzerlikler bulunur. Zaten aşağıya yazdığım yemek isimlerinin hepsini bildiğinize eminim. Bu yüzden Sofya’da yemek seçimi konusu üzerinde fazla düşüneceğiniz bir şey olmasın.

• Büfelerde ya da fırınlarda bulabileceğiniz Bulgar böreği olan peynirli Banitsa‘yı mutlaka denemenizi öneririm.
• Tarator, soğuk çorbadır ve cacıktan esinlenilerek yapılmıştır. Özellikle yaz aylarında sıklıkla tercih edilen bir çorbadır.
• Shkembe chorba: Adından da anlayacağınız gibi işkemce çorbasıdır.
• Shopska Salatası: Bulgaristan’ın meşhur salatasıdır. İçerisine salatalık, domates, közlenmiş biber, soğan, rendelenmiş beyaz peynir, zeytin, zeytinyağı ve sirke konulur.
• Snezhanka: Yoğurt salatasıdır. Yoğurda salatalık, sarımsak, yağ, dereotu ve yerine göre ceviz ve maydonoz karıştırılarak yapılır.
• Trushia: Turşu
• Kyopolou: Köpoğlu salatası.
• Kebapche: Kebap. Çoğunlukla dana etinden olsa da, bazı yerlerde domuz kebabı da bulunur.
• Kyufte: Köfte.
• Sarma: Bildiğimiz yaprak sarması.

Bu yemeklerin dışında musakka, güveç, baklava ve haliyle yoğurt da bulabilirsiniz. Ayrıca genel olarak et, Bulgaristan’da çok fazla tüketilen bir yiyecektir. Bunun türlü versiyonlarını şehrin restoranlarında bulabilirsiniz. Rakı ve şarabın yanında ise meze önemli bir yere sahiptir. Salata da Bulgar mutfağının vazgeçilmezleri arasındandır.

Uygun fiyatlı restoranlar:

• Restaurant Petleto 2: Menüsü oldukça zengin ve uygun fiyatlı. İki şubesi bulunuyor. Adres: Neofit Rilski, 44.
• Trops House: Fast food zinciri. Pek çok şubesi bulunuyor.

Ne İçilir?

Alkollü içecek olarak ülkenin geleneksel içeceği Rakıdır (rakia). Alkol oranı fabrikasyon ürünlerde %40, ev yapımı rakılarda ise %50-60 arasındadır. Stolichno ise Bulgaristan’ın en çok tercih edilen birasıdır.

Alkolsüz içecek olarak pek çok restoranda ayran ve boza bulmak mümkündür. Aynı zamanda Sofya kahve ve cafe kültürü gelişmiş bir şehirdir. Starbucks, Costa Cofee gibi uluslararası zincirlerin dışında şehrin pek çok yerinde yerel ve küçük kafeler bulunur.

Gece Hayatı

Sofya’nın gece hayatı çoğunlukla casinolarda geçer. Gece kulübü ya da bar/pub tarzı yerler oldukça sınırlı sayıdadır ve bunların çoğu Vitosha Sokak üzerinde bulunur. Ancak gerek bu sokak, gerekse şehrin diğer yerlerindeki barlar akşam 10’dan sonra ya kapatır, ya da dışarıda bulunan sandalye ve masalar toplanarak barın içerisine geçilir. Çünkü bu konuda yasa bulunur ve akşam 10’dan sonra bu tarz işletmelerin dışarıda masa bulundurması yasaktır. Bölgede yaşayan birinin şikayeti üzerine polis gelerek işletmeye ceza yazar.

Birkaç bar tavsiyesi vermek gerekirse:

• Skaptobara: Iskar sokağı üzerinde bulunuyor ve genelde canlı müzik oluyor. Aynı zamanda çoğunlukla gençlerin gittiği bir yer.
• Clubhouse 19th Hole: Özellikle yaz aylarında tercih edebileceğiniz bir mekandır. Bahçesinde çoğunlukla futbol maçları izlenir. Adres: Hristo Belchev, 16.
• Dondukov Beer House: Burası hem restoran hem de bar. Yemekleri pizza ağırlıklı. Adres: Dondukov Blvd, 14.
• Pub 5 CORNERS: Adres: General Skobelev, 25.
• One More Bar: Özellikle kokteyl için tercih edebilirsiniz. Adres: Tsar Ivan Shishman, 12

Eğer Sofya’da gece kulübüne gitmek isterseniz bu konuda en iyi alternatif studentski grad olacaktır. Burası Sofya’da bulunan üniversitenin kampüsü ve içerisinde birkaç tane disko bulunuyor. Diskoteklere giriş fiyatı 1 ile 5 Leva arasında değişmekle birlikte, eğer buradan toplu taşımayla dönmek isterseniz son otobüs saatini iyi öğrenmenizde yarar bulunmaktadır.

Sofya’nın gece hayatının kısıtlı olmasının sebeplerinden birisi, şehirde çok sayıda casino olmasıdır. Emin olmamakla birlikte tanıştığım birinden duyduğum kadarıyla, Bulgaristan’da büyük bir işsizlik sorunu olduğu için Bulgar hükümetinin ülkeye yabancı yatırımcı çekebilmek amacıyla casino açmayı oldukça kolaylaştırmış. Ancak bunun için küçük şartlar koşmuş. Örneğin casinolarda çalıştırılacak her yabancıya karşılık 10 Bulgar vatandaşı çalıştırılmak zorundaymış. Bu sayede az da olsa işsizliğin önüne geçileceği düşünülüyormuş. Ben herhangi bir casinoya gitmedim ancak tabiri caizse adım başı casino bulunuyor. Hatta büyük otellerin bile casino bölümleri mevcut.

Alışveriş

Sofya, tıpkı gece hayatında olduğu gibi alışveriş konusunda da çok fazla bir şey vaad etmiyor. En azından alışkın olduğumuz bir Avrupa şehri gibi değil. Yani adım başı küçük ve yöresel ürün satan dükkanlar karşınıza çıkmıyor ve buraları arayarak bulmanız gerekiyor. Ancak gezilecek yerler bölümünde bahsedeceğim Alexander Nevski Kilisesi’nin yanındaki parkta bir pazar yeri var ve burada antik eşyalar satılıyor. Çok değişik ve enteresan şeyler olduğunu söylemeliyim. Fiyatlarsa ürüne ve yapacağınız pazarlığa göre değişiyor.

Eğer Sofya’da alışveriş yapmak isterseniz bu konuda şehirde çok sayıda büyük AVM bulunuyor. Sofia Ring Mall, Mall of Sofia, Bulgaria Mall, The Mall, Serdika Center, City Center of Sofia, Sky City Mall bunlardan bazıları.

Sofya Metrosu

Aşağıda bulunan metro haritasından anlayacağınız gibi, 2014 Ağustos itibariyle Sofya’da Kırmızı ve Mavi olmak üzere 2 metro hattı bulunmakta. 2014 yılı içerisinde bu metrolar daha da uzatılacak ve 3. metronun da yapımına kısa bir zaman sonra başlanacakmış. Ancak yapılan metro kazıları sırasında sıklıkla tarihi eserlere rastlandığı için metronun güzergahı sürekli değiştiriliyor ve yavaş ilerliyormuş.

Kırmızı ve mavinin kesiştiği istasyon yani Serdika, Sofya’nın merkezi diyebiliriz. Central Railway Station ise otobüs durağı ve tren garının olduğu durak.

Metro jetonları tek yön 1 Leva (1.45 TL) ve istasyonların içerisinde bulunan makinalardan alınabiliyor. Durak isimlerinde Bulgarca ile birlikte Latif Alfabesi de kullanıldığı için ineceğimiz durağı bulmak sorun olmuyor. İki metro arasında aktarma yapacaksak tekrar jeton almaya gerek kalmıyor.

Sofya’da Gezilecek Yerler

Sofya’da kültürel anlamda fazla gezilebilecek bir yer bulunmuyor. Bu nedenle bir tam gün Sofya’yı gezmeye yetecektir. Güzel tarafı ise yürüyerek şehrin tamamını keşfetmek mümkün. Ancak seyahatim sırasında şehirde hiç turist kafilesi görmedim. Tek tük bireysel olarak gezmeye gelen yabancı turistlerle karşılaşmıştım.

Bulgaristan yaklaşık 500 yıl Osmanlı egemenliğinde yaşamış ve Balkan harbinden sonra şehirde Osmanlı’dan kalan hemen hemen herşey yıkılmış. O dönemde Sofya’da: 32 cami ve mescit, 8 medrese, 15 tekke, 3 imaret, 2 türbe, 13 han, 7 kervansayar ve 170 adet vakıf eseri bulunmaktaymış. Şu an geride kalan tek bir camimiz var.

Banyabaşı (Kadı Seyfullah Efendi) Camii

Metroda indiğim durağın hemen yanında olması dolayısıyla gezdiğim ilk yer bu camii oldu. Mimar Sinan tarafından tasarlanarak, 1567 yılında (tarihi kesin değil) yapılmış. Evliya Çelebi ise yazmış olduğu seyahatnamede bu camii için Sofya’nın en güzel camisi demiştir.

Türk iş adamları ve vakıflar tarafından caminin bakım ve onarımı üstlenilmektedir. İçeride ayrıca ihtiyaçların karşılanması için bir adet bağış kutusu var. Ufakta olsa ben de yardımımı yaptım. Ancak Sofya’nın tam merkezinde kalmasından dolayı yerli halkın büyük bölümü caminin yıkılmasını istiyormuş.

National Archaeological Museum

1474 yılında Fatih Sultan Mehmet tarafından yaptırılan Büyük Camii (Sofya’nın en eski ve büyük camisi olma özelliğinde), Osmanlı’nın bu topraklardan çekilmesinin ardından 1893 yılında müzeye çevrilmiş. İçerisinde bronz çağı, orta çağ ve paleolitik çağ gibi tarih öncesi çağlardan kalma pek çok eser ve koleksiyon bulunmakta.

1-2 saat içerisinde gezilebilecek müzenin giriş fiyatları; tam: 10 Lev (14.50 TL), öğrenci: 2 Lev (2.90 TL) tutarında.

Church of St Petka of the Saddlers

Bu küçük ortadox kilisesinin 11. yüzyılda, Aziz Petka’nın onuruna yapıldığı bilinmekte. Duvar kalınlığı bir metre olup ince tuğla ve kayadan yapılmış. Osmanlı zamanında ise boyanmış. İçerisinde Bulgaristan’ın ulusal kahramanı Vasil Levski‘nin mezarı bulunuyor. Giriş fiyatı: 2 Lev (2.90 TL – bağış şeklinde) ancak görülmeye değecek pek birşey yok.

Church of St. George

Aziz George Kilisesi, 4. yüzyılda Roma İmparatorluğu döneminde yapılmış olup, Sofya’nın en eski yapısı olma özelliğinde. Osmanlı döneminde boyanmış ve cami olarak kullanılmış. Ardından tekrar kiliseye çevrilmiş. İçerisinde fotoğraf çekmek yasak olduğu için çekemedim ne yazık ki. Giriş ücretsiz.

Gradska Gradina (City Garden Park)

1872 yılında açılan bu park, Sofya’nın en eski parkıdır. Yapılış amacı Osmanlı-Rusya savaşı (93 harbi) sırasında Rus imparator II. Alexander’ı onurlandırmakmış ancak parkın adını sonradan değiştirmişler.

Park İçerisinde güzel bir çeşme, tiyatro salonu, çeşitli heykeller ve bitkiler bulunmakta.

National Museum of Natural History

Ulusal doğal tarih müzesi, gerek Bulgaristan genelinde ve hatta gerekse dünya genelinde bulabileceğiniz en güzel müzelerden birisi bana göre. İlk olarak 1889 yılında açılmış olan müzenin giriş katında Mineraloji (yer kabuğundan çıkarılan cisimler) ve geçici sergiler, ikinci katında Hayvanlar (kuşlar, balıklar, sürüngenler vb.), üçüncü katında Memeli hayvanlar, dördüncü katında ise bitki ve böcek koleksiyonları sergileniyor. Koleksiyon sayısı bir milyonun üzerindeymiş.

4 katlı müzeye giriş fiyatı tam 4 Lev (6 TL), öğrenci 2 Lev (2.90 TL). Oldukça büyük ve çok fazla eser sergilendiği için en az 2 saatinizi ayırmanız gerekebilir. Detaylı incelemek isterseniz gezmesi tüm gününüzü bile alabilir 🙂

* Doğal tarih müzesinin hemen yanında Russian Church (Rus Kilisesi) yer almaktadır.

Alexander Nevsky Cathedral

Sofya’nın sembolü olan Alexander Nevsky Katedrali, klasik bizans mimarisiyle tasarlanarak 1912 yılında açılmış. 53 metre yüksekliğinde olup kubbeleri altın kaplamadır. 1877-1879 Osmanlı-Rus savaşında (93 harbinde) ölen Rus askerlerinin anısına yapılmış olup, yapımında çeşitli ülkelerden 200 bin kişi çalışmıştır.

Katedrale giriş ücretsiz ancak içeride fotoğraf çekmek yasak (yukarıdakini gizlice çektim). Hayatımda çeşitli ülkelerde çok fazla kilise gezdim fakat bu kilisenin içi bir başka güzel geldi bana. Mutlaka ziyaret edin derim.

National Art Gallery

Alexander Nevsky katedralinin alt katında ortodoksluğu simgeleyen koleksiyonlardan oluşan bir sanat galerisi bulunuyor. Bu konuda Avrupanın en büyüğüymüş. İçerisinde genellikle 17, 18 ve 19. yüzyıllarda yapılmış tablolar ve eşyalar bulunmakta.

Giriş fiyatı tam 6 Lev (8.75 TL), öğrenci 3 Lev (4.50 TL). Zamanınız olursa ve bu tarz şeyler ilginizi çekerse gezebilirsiniz.

Saint Sofia Church (Ayasofya Kilisesi)

Bulgaristan’ın ikinci en eski kilisesi olan Ayasofya, 6. yüzyılda bizans mimarisiyle yapılarak, 14. yüzyılda bu ismi almış. 16. yüzyılda Osmanlılar tarafından minareler inşaa edilerek camiye çevrilmiş. 19. yüzyılda 2 büyük deprem sonucu bu minareler yıkılmış ve cami kullanılamaz hale gelmiş. 1900 yılında ise tekrar kiliseye çevrilmiş..

Kilisenin hemen yan tarafında Bulgaristan’ın özgürlüğü için savaşamış askerlerin anısına yapılmış bir anıt bulunuyor. 1920 yılında (1. Dünya Savaşı sonunda) planlanmış ancak 1981 yılında yapılabilmiş. Aynı zamanda burada aynı amaçla yapılmış bir adet aslan heykeli de bulunmakta.

Diğer Görülecek Şeyler..

Sofya’da daha fazla şey yapmak isteyenler şehir merkezinin yakınında bulunan ve 10. yüzyılda yapılmış Boyana Kilisesini (içeride fotoğraf çekmek sanırım serbest değil), Sofya Hayvanat Bahçesini, Etnografya müzesini, Vasil Leviski futbol takımının stadyumunu ve Eagles Köprüsünü ziyaret edebilirsiniz. Farklı birşey yapmak isterseniz Vitosha Tepesine çıkabilirsiniz..

---

Bir gezimi daha bu şekilde tamamlamış oldum. Tekrar hatırlatmak gerekirse, Avrupa genelinde gezilip görülecek çok güzel şehirler var. Bulgaristan (Sofya) ancak haftasonunu değerlendirebilmek için gidilebilecek bir şehir bana göre. Etrafta herhangi bir turist kafilesi görmemem de bunun kanıtıydı sanırım. Gece hayatından da pek bir beklentiniz olmasın derim..

İyi gezmeler!