Sovyet lider Josef Stalin‘in doğduğu şehir Gori; Gürcistan seyahatimde Tiflis‘in ardından bir sonraki durağım oldu. Burada Stalin’in doğduğu ev, onu anlatan müze ve kişisel treni bulunuyor. Ayrıca 2008 Pekin olimpiyatlarının açılışına denk gelen ve hepinizin hatırlayacağı Rusya-Gürcistan Savaşı (bilinen adıyla Güney Osetya Savaşı) sırasında Ruslar şehri bombalayıp ele geçirmiş ve halkın büyük bölümü Gori’yi terk etmiş.
Oteller
Gürcistan’da yeme-içme, ulaşım, gezilecek yerler, vize gibi bilgiler için “Gürcistan Gezilecek Yerler” yazımı okuyabilirsiniz.
Gori Hakkında
Gori, Gürcistan’ın en önemli kralı IV. David (lakabı Kurucu David) tarafından 1100’lü yıllarda kurulmuş. Adını ise Rusça’da “tepe” anlamına gelen Gori (горы, Gory) kelimesinden almış. Bugün yaklaşık 50 Bin kişinin yaşadığı şehir olan Gori, Gürcistan’ın Şida Kartli (İç Kartli) bölgesinde yer alıyor.

Ulaşım
Gori, başkent Tiflis’e 76 km (1 saat) uzaklıkta. Didube Metro istasyonunun yan tarafındaki pazardan kalkan dolmuşlarla buraya gelmek oldukça kolay. Fiyatı 5 Lari (6 TL).
Konaklama
Gori, küçük ve konaklamak için fazla alternatifi olmayan bir şehir. Genelde guest house’lar var ve bunların içerisinde tavsiyem kesinlikle Tamar Guest House‘dur.

- Lumia 820
- ƒ/2.2
- 0.0mm
- ISO 100
- 1/0.087037
Tamari her konuda yardımcı olabilecek iyi bir insan. Çok güzel yemek, kahve ve şarap yaptığı gibi Türkçe de biliyor ve Türkleri çok seviyor. Hayat hikayesini kesinlikle dinlemenizi öneririm. Hatta Gori’de konaklamayacak olsanız bile giderseniz mutlaka ziyaret edip kahvesini için 🙂
Gezilecek Yerler
Gori’de turistik açıdan pek birşey bulunmuyor. Tiflis’ten günübirlik gelip geri dönmek mantıklı ancak buradan başka bir şehre geçilecekse bir gece kalmayı tavsiye ederim.
Stalin’s Birthplace

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 18.0mm
- ISO 100
- 1/0.0125
Sovyet lider Josef Stalin, 1878 yılında bu küçük ahşaptan yapılma evde doğmuş ve 4 yaşına kadar bu evde yaşadıktan sonra eğitim için Tiflis’e gitmiş.
Joseph / Josef Stalin Kimdir?
Stalin (1878-1953), fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya gelmiş. 2 kardeşi henüz bir yaşlarına bile gelmeden geçirdikleri kızamık sonucu ölmüşler. Bunun üzerine babası kendini alkole vermiş ve her içki içişinden sonra Stalin’e zulmetmiş (acımasız kişiliğini babasından aldığı söyleniyor).
Orta öğretimi sırasında (15’li yaşlarında) Vladimir Lenin‘in eserleriyle tanışarak devrimci biri olmaya karar vermiş. Gençliğinde uzun yıllar grev, protesto, illegal parti, propaganda, örgünlenme vb faaliyetleri içerisinde yer almış ve bunun sonucunda kendisine Rusça’da “çelik” anlamına gelen Stalin takma adı verilmiş. Yaptığı devrimci faaliyetler sırasında pek çok kez tutuklanmış.
1. Dünya Savaşı sırasında yaşanan kıtlıklar, askeri alandaki başarısızlıklar, ülkenin siyasi ve ekonomik sorunları nedeniyle 1917’de Rusya İmparatorluğu “Şubat Devrimi” ile yıkılmış. O sırada İsviçre’de sürgünde olan Vladimir Lenin hemen Rusya’ya dönmüş ve “Ekim Devrimi” ile geçici hükümetten iktidarı almış.
Ardından ise Sovyetler Birliği kurulmuş. Stalin, 1922’de Sovyetler Birliği Komünist Partisi’nin genel sekreteri, 1924’te Lenin’in ölümü üzerine partinin ve ülkenin başına geçmiş.

Stalin, partinin başına geçtikten sonra ülkeyi oldukça katı bir şekilde yönetmiş. Parti içerisindeki konumunu sağlamlaştırmak için kendine karşı çıkanları sürgüne yollamış ya da idam ettirmiş, planlı ekonomi ve endüstrileşme uygulamaları ile küçük köy ekonomisini ortadan kaldırarak, köylüleri fabrikalarda çalıştırmaya zorlamış. Sayısı kesin olmamakla birlikte izlediği politikalar yüzünden 25 milyon kişinin doğrudan ya da dolaylı olarak (sürgünde, açlıktan vb) ölümüne sebep olmuş.
2. Dünya Savaşından önce, 1939 yılında Adolf Hitler ile “Alman-Sovyet Saldırmazlık Paktını” imzalamış. Aynı yıl içerisinde Almanya, Polonya’nın batı bölgelerini, Sovyetler ise doğu bölgelerini ele geçirmiş. Hitler devam eden dönemde Avrupanın en güçlü ordusuna sahip olan Fransa’yı 6 hafta gibi bir sürede işgal etmiş ve İngiltere’ye saldırmış. Ardından İngiltere ile de saldırmazlık anlaşması imzalayarak batıdan gelebilecek tehlikeleri engellemiş.

Hitler, giderek güçlenen ve 2. Dünya Savaşı’nı başlatma sebeplerinden biri olan Rusya topraklarında hakimiyet kurma fikrini gerçekleştirmek için (geniş topraklar, sanayi ve yeraltı kaynakları için), 22 Haziran 1941’de 3 milyon Alman askeri ile Polonya topraklarında sınırı geçerek (Barbarossa Harekatı), Sovyetler birliğine taarruz etmiş. Büyük bir hızla başlayan harekatla kısa bir süre içerisinde Moskova’nın 30 kilometre yakınına kadar ulaşılmış. Ancak bitmek bilmeyen Kızıl Ordu gücü Almanları geri püskürtmeyi başarmış ve 2. Dünya Savaşının dönüm noktası Stalingrad Muharebesi başlamış.
Stalingrad şehrinde iki tarafta tüm gücünü ortaya koymuş ve 2 milyona yakın kişi hayatını kaybetmiş. Ağır kış şartları Almanların işini zorlaştırmış ve 2. Dünya Savaşında Doğu Cephesinin kaybedilmesiyle sonuçlanmış. Devamında ise Stalin’in Kızıl Ordusu ilerlemiş ve 2 Mayıs 1945’te Berlin’i düşürerek savaşı sonuçlandırmış. Hitler ise Berlin düşmeden 3 gün önce intihar etmiş.

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/4.5
- 18.0mm
- ISO 200
- 1/0.25
2. Dünya Savaşındaki başarısının ardından Stalin’e mareşal rütbesi verilmiş ve bir süre sonra da 5 Mart 1953’te ölmüş. Ölümüyle ilgili Amerika tarafından suikaste uğradığı, kalp krizinden, zehirlenerek, kanserden öldüğü gibi pek çok iddia ortaya atılmaktadır ancak kesin ölüm sebebi belli değildir.
Stalin’in döneminde 40 Milyondan fazla kişinin öldüğü (savaş dahil) tahmin edilmektedir. Ölümünün ardından cenazesi önce Lenin’in mezarının yanına gömülmüş, 1961 yılında alınan kararla da Kremlin Duvarı Mezarlığı’na taşınmış.

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/4.5
- 22.0mm
- ISO 200
- 1/0.25
Joseph Stalin Museum

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 18.0mm
- ISO 100
- 1/0.005
Stalin Müzesi, doğduğu evin hemen arkasında yer alıyor. 1951 yılında ulusal müze olarak açılan bina Stalin’in ölümünden sonra onun hayatının anlatıldığı bir müzeye dönüştürülmüş. 6 bloktan oluşan müzede Stalin’in ofis mobilyaları, fotoğrafları, makaleleri, belgeler, kişisel eşyaları, aldığı hediyeler vb. sergileniyor.







Stalin’in ölümünün ardından yüz ölçüleri alınarak balmumundan maskesi yapılmış. Sadece 12 kopya yapılan maskelerden biri burada sergileniyor.

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 18.0mm
- ISO 100
- 1/10
Stalin müzesi bu kadar. Büyük gibi gözüküyor ancak değil 🙂
Stalin’s Railway Carriage

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 18.0mm
- ISO 100
- 1/0.05
83 ton ağırlığındaki bu yeşil pullman vagonunu 1941 yılından sonra Stalin kullanmaya başlamış. Meşhur Yelta ve Tahran konferanslarına bununla gitmiş. İçerisinde tuvalet, mutfak, çalışma odası, konferans odası gibi bölümler bulunuyor. Vagon 1985 yılında Gori’ye getirilerek müzeye dahil edilmiş.



Stalin’in doğduğu ev, müzesi ve treni bu kadar. Müze giriş ücreti 10 Lari (12 TL), vagonu gezmek için ise 5 Lari (6 TL) daha ödemek gerekmekte. Öğrenciler için ev, müze ve tren giriş ücreti ise 10 Lari (12 TL). Hepsi yan yana bir yerde toplanmış ve ortalama 2 saat içerisinde gezilebilir.
Cave Town

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 26.0mm
- ISO 100
- 1/0.00625
Gori’nin merkezine 10km uzaklıkta bulunan Uplistsikhe, MÖ 1000’li yıllar ile (demir çağı) MS 13. yüzyıla kadar kullanılmış bir mağara şehri. Burası şehir kayaların oyulması sonucu oluşturulmuş, Hristiyanlığın yayılmasında ise çok önemli bir rol oynamış.




- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/9
- 24.0mm
- ISO 100
- 1/0.01
Şehir 40 bin metrekare alana yayılmış. Üst kısım Kral ve yardımcılarının yaşadığı, alt kısım ise (fotoğrafta aşağıda gözüken kalıntılar) halktan insanların yaşayıp ticaret yaptığı yermiş. Şehirde en kalabalık dönemde 20 Bin kişi yaşamış.


13. yüzyıldan sonra Moğolların saldırıları sonucu terk edilen şehrin, 1920 yılında yaşanan depremle ise büyük bölümü yıkılmış. 2000 yılında ise restore edilmiş. Bugün UNESCO dünya kültür mirası listesinde bulunuyor.
Mağaraya giriş ücretini 2 Lari (2.25 TL) olarak hatırlıyorum. Oldukça uygun fiyatı var ancak buraya gelebilmek için toplu taşıma yok. Gori’nin 10km dışında olduğu için 25 Lari (30 TL) vererek taksiyle geldim. Yürümenizi önermem, kaybolursunuz 🙂
Ateni Sioni Church

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 28.0mm
- ISO 100
- 1/0.00625
Uplistsikhe’ye birkaç kilometre uzaklıktaki Ateni kilisesi ise 7. yüzyılda yapılmış ve adını burada bulunan Ateni köyünden almış. Sioni kelimesi ise Kudüs’te bulunan Zion dağından türetilmiş. Buraya da ulaşım olmadığı için 5 Lari (6 TL) vererek taksiyle gelmek gerekmekte ancak bakıma ihtiyacı olduğu gibi bence görülmeye değecek bir yanı yok.
Goris Tsikhe

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/8
- 22.0mm
- ISO 100
- 1/0.0125
Yüksek bir tepeye kurulu Gori Kalesinin adı yazılı kaynaklarda ilk kez 13. yüzyılda kullanılmış ancak burada yaşamın MÖ 100 yılında başladığı tahmin ediliyor. Gürcistan’ın güney ve kuzey bölgesinin tam ortasında kaldığı için konumu itibariyle oldukça stratejikmiş.


Kale tarihi boyunca pek çok kez saldırıya maruz kalmış, ayrıca bir dönem Osmanlılar da bu kaleyi kullanmışlar. 1920 depreminden sonra ise büyük bölümü yıkılmış. Bu yüzden günümüzde sadece surların bir bölümü ayakta… Gori manzarasını seyretmek için çıkılması gerektiğini düşünüyorum ve kaleyi bulmak için yukarı bakmak yeterli 🙂
The Memorial of Georgian Warrior Heroes

- Sony Alpha DSLR-A390
- ƒ/10
- 18.0mm
- ISO 100
- 1/0.02
Kalenin hemen altında bulunan kahramanlar anıtı, 2. Dünya Savaşı sırasında ölen Gürcü askerlerini onurlandırmak için 1985 yılında yapılmış. 8 Asker oval bir biçimde kayaların üzerine oturmuşlar ve sanırım birşey tartışıyorlar. Bazı askerlerin kolları, kafası vb. yok. Açıkçası amacını bende anlamadım 🙂
Gori’de gezdiğim yerler bu kadardı. Başta da belirttiğim gibi Tiflis‘ten günübirlik gidip gelmek oldukça mantıklı. Seversiniz, sevmezsiniz orası ayrı mesele ancak Gürcistan’a gelip Stalin’in doğduğu evi görmemek olmaz. Sonraki yazımda görüşmek üzere!
Gori'de:
-
Gezilecek Yerler
-
Ucuzluk
-
Güvenlik
-
Yerli Halkın İngilizce Seviyesi
-
Ücretsiz Wi-Fi Olanakları
-
Gece Hayatı
-
Kaç Gün Kalınır?
-
Tekrar Gidilir Mi?
-
Yeme-İçme
Özet
Gori, Gürcistan'a seyahat edeceklerin mutlaka gitmelerini tavsiye ettiğim ve seyahatimden oldukça memnun kaldığım bir şehir oldu benim için.
3 Yorum
buraya gezmeye gidicem ailemle keşke senin gibi önceden gidip gelen boşa wakit harcamamı engelleyecek bi rehberim olsa 🙂
Elinize sağlık
[…] Josef Stalin’in doğduğu şehir. Burada doğduğu ev ve hayatını anlatan bir müze bulunuyor. Şehrin yakınlarında ise tarihi bir mağara ve kilise var. 1 gün kalmak gerekir. – Gori Gezi Rehberi […]